Trong thế giới xe hơi ngày nay, việc sử dụng các dòng xe số tự động đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Đối với những người mới bắt đầu, việc tiếp cận và nắm vững các kỹ thuật lái xe số tự động từ A đến Z có thể là một thách thức. Chính vì vậy, bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn toàn diện, từ những khái niệm cơ bản đến các kỹ thuật nâng cao, giúp các tài xế mới tự tin và thành thạo khi lái xe số tự động.
Các kí hiệu trong xe số tự động có ý nghĩa gì?
Trước khi tham khảo những hướng dẫn lái xe số tự động, bạn cần nắm rõ ý nghĩa của các ký hiệu trên xe.
Xe số tự động là loại xe sử dụng bộ hộp số AT (Auto transmission), người lái không cần điều chỉnh tăng giảm số bằng tay. Do đó, tài xế có thể đơn giản hóa các thao tác so với các dòng xe truyền thống và tiện lợi hơn trong việc quan sát, xử lý tình huống.
Xe số tự động là dòng xe sử dụng bộ hộp số tự động và được phân ra thành 2 loại chính:
- Có cấp (AMT và AT) trong đó AT là hộp số thường được sử dụng hiện nay.
- Vô cấp CVT (truyền động bằng dây đai kim loại) hay còn gọi là hộp số biến thiên vô cấp. Bộ hộp số này thường xuất hiện trên các dòng xe giá rẻ, cỡ nhỏ.
Ưu điểm của loại xe này là thuận tiện, dễ lái và không tốn nhiều công sức. Theo đó, tài xế chỉ cần lên xe, khởi động, nhả phanh và đạp ga. Người lái không cần lo lắng việc tắt máy hay điều chỉnh tốc độ xe ở mỗi số mà chỉ cần quan tâm đến chân ga và chân phanh.
Tuy nhiên, nhược điểm của loại xe này là tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn so với xe số sàn và khiến tài xế khó chủ động trong việc điều chỉnh vận tốc. Đặc biệt là với cơ sở hạ tầng giao thông như ở Việt Nam hiện nay thường bị tắc nghẽn, xe cộ đông đúc,… mang đến những bất tiện không nhỏ cho tài xế.
Thông tin tiếp theo mà tài xế cần quan tâm khi muốn lái xe số tự động chính là hiểu được các ký tự có trên hộp số. Cụ thể là:
- P (Park) – Đậu xe: Dùng khi bạn muốn đỗ xe lâu tại một điểm.
- R (Reverse) – Số lùi: Dùng khi cần di chuyển lùi để đỗ xe.
- N (Neutral) – Số Mo: Trạng thái tự do. Số này có tác dụng ngắt truyền động hộp số và tài xế về số khi cần kéo hoặc đẩy xe.
- D (Drive) – Số tiến: Dùng để di chuyển xe về phía trước.
Tùy thuộc vào từng hãng xe mà chúng ta có thêm các ký hiệu khác, có thể kể đến như:
- M+, M- (Manual): Hoạt động giống số sàn, cho phép ô tô chuyển chế độ từ 1 đến 5 và ngược lại.
- S (Sport) : Số thể thao, hoạt động gần giống như chế độ M.
- D1 (Drive 1), D2 (Drive 2), D3 (Drive3): Tài xế sử dụng các số này khi cần đi với tốc độ chậm, đường đi khó hoặc cần tăng tốc. Một trong những công dụng quan trọng của tính năng này đó là hãm sỗ để giúp đổ đèo an toàn hơn.
- L (Low): Số thấp, được sử dụng trong các trường hợp vận chuyển nặng, lên dốc hoặc xuống dốc.
- OD (Overdrive): Người lái dùng số này khi cần về số để tăng tốc, vượt xe.
- B (Brake): Số hãm, sử dụng để giảm tốc độ bằng động cơ khi xe xuống dốc. Số này thường đặt ở trên hộp số tự động vô cấp.
Các thông tin cơ bản cần biết trước khi lái xe
Nội dung đầu tiên trong chuỗi bài học hướng dẫn lái xe số tự động đó là việc nắm rõ luật giao thông, cách cầm nắm và điều chỉnh vô lăng, các thao tác cần có khi bắt đầu lên xe. Cụ thể như:
Nắm rõ luật giao thông
Việc nắm rõ luật giao thông trước khi điều khiển xe được xem là điều tất yếu đối với bất kỳ người tài xế nào. Nó không chỉ giúp bạn có được giấy phép lái xe, không bị cảnh sát giao thông phạt mà còn hạn chế xảy ra các tai nạn, va chạm xe. Một số quy định cơ bản mà tài xế cần chú ý như là yêu cầu tốc độ, cách đọc biển báo, luật dừng đèn đỏ, đi đúng làn đường…
Cách cầm lái vô lăng
Để đơn giản, tài xế có thể coi vô lăng ô tô giống như một chiếc đồng hồ. Tay cầm vô lăng sẽ điều chỉnh theo sao cho tay trái ở hướng 9 giờ, tay phải ở hướng 3 giờ. Tại đó, hai ngón cái tỳ lên vành vô lăng, các ngón còn lại nằm hờ phía dưới. Khoảng cách từ vai đến vô lăng từ 25-30 cm và khuỷu tay tạo được góc 120 độ. Tuy nhiên, các thông số trên có thể thay đổi tùy vào chiều dài cơ thể cũng như từng loại xe. Nhưng tóm lại, người lái cần ngồi với tư thế thoải mái, thuận tiện để dễ dàng điều khiển vô lăng.
Các bước chuẩn bị trước khi lái xe
Trước khi lên xe, tài xế cần chú ý các vấn đề sau:
- Điều chỉnh gương, ghế ngồi cho thật thoải mái, xoay gương về các vị trí rộng, tầm nhìn tốt và hạn chế điểm mù. Chỉ có như vậy, bạn mới hoàn toàn tập trung và thư giãn khi di chuyển.
- Kiểm tra xem xe có đảm bảo điều kiện di chuyển hay không, đặc biệt là các chức năng điều khiển, chân phanh, săm lốp.
- Hãy chắc chắn rằng trước khi xe lăn bánh các cửa đều được khóa chặt.
- Thắt dây an toàn theo đúng quy định cho bản thân và bạn bè.
- Quan sát và kiểm tra đèn báo sáng ở bảng điều khiển. Nếu đèn sáng tức là xe bạn đang gặp vấn đề và cần được đi sửa.
- Khi lái xe không nên dùng điện thoại. Tốt hơn hết hãy để điện thoại ở chế độ rung hoặc chuông nhỏ để tránh làm bạn phân tâm, mất tập trung.
Hướng dẫn lái xe số tự động an toàn, đúng kỹ thuật cho người mới
Việc điều chỉnh và hướng dẫn lái xe số tự động rất đơn giản. Tài xế chỉ cần thực hành nghiêm túc và cẩn thận các bước dưới đây là sẽ có được một chuyến đi an toàn:
Xem thêm: Cách lùi xe số sàn dễ hiểu và đơn giản cho người mới bắt đầu
- Bước 1: Tài xế cắm chìa khóa vào ổ và bắt đầu khởi động xe. Đạp hết chân phanh và thả phanh tay.
- Bước 2: Gạt cần số sang chế độ lái phù hợp: Chuyển về số D nếu muốn đi tiến, chuyển về số R nếu muốn đi lùi.
- Bước 3: Dùng chân phải đạp phanh chân, hạ dần phanh tay. Tiến hành quan sát trước, sau, hai bên đường bằng gương chiếu hậu.
- Bước 4: Bỏ chân ra khỏi chân phanh rồi từ từ nhấn chân ga để tăng tốc. Kết hợp việc chuyển số và phanh chân để điều chỉnh tốc độ mong muốn.
- Bước 5: Khi muốn dừng xe, tài xế dùng chân phải đạp phanh, sau đó kéo phanh tay và gạt cần số về P. Cuối cùng là tắt động cơ và xuống xe.
5 nguyên tắc quan trọng khi lái xe số tự động
Để đảm bảo an toàn khi di chuyển thì ngoài những nội dung hướng dẫn lái xe số tự động vừa nêu trên, tài xế cần tuân thủ 5 nguyên tắc dưới đây:
Không điều chỉnh ghế, vô lăng, gương chiếu hậu khi đang di chuyển
Việc điều chỉnh ghế, vô lăng hay gương chiếu hậu khi đang di chuyển sẽ khiến bạn mất tập trung, khó điều chỉnh vô lăng do phải lái một tay. Khi đang đi, nếu bạn thấy chưa thoải mái, cần thay đổi gì thì hãy tấp vào lề đường theo đúng luật giao thông để chỉnh sửa và sau đó có thể tiếp tục cuộc hành trình.
Lái xe bằng 1 chân
Với xe số sàn, tài xế tuyệt đối không lái xe bằng cả hai chân. Bởi vì, xe số sàn đã được loại bỏ chân côn nên tài xế không cần dùng chân trái để lái xe nữa. Hãy để nó thoải mái sang một bên. Tài xế chú ý tránh trường hợp bất cẩn đạp nhầm cả hai chân cùng lúc gây tai nạn.
Không ga thì phanh
Đây là nguyên tắc “vàng” trong chuỗi bài học hướng dẫn lái xe số tự động. Với thiết kế ưu việt của dòng xe này, khi bạn nhả chân ga thì xe vẫn có xu hướng giữ nguyên tốc độ, thậm chí tăng tốc khi đang xuống dốc. Do đó, nếu xe đang di chuyển, tài xế nên lập tức đặt chân phải sang phía chân ga. Điều đó sẽ giúp người lái chủ động, sẵn sàng phản xạ trong mọi tình huống.
Không chuyển về số N khi xe đang lăn bánh
Nhiều người có thói quen chuyển từ số D về số N khi xe đang lăn bánh. Họ không biết rằng, nếu lặp lại hành động đó nhiều lần có thể làm giảm tuổi thọ hộp số do các chi tiết bị mài mòn, chà xát vào nhau.
Hơn thế nữa, khi về số N trong lúc xe lăn bánh đặc biệt là lúc xuống dốc hay dừng đèn đỏ sẽ làm xe trườn về phía trước theo quán tính. Điều đó có thể gây nguy hiểm cho tài xế do khó kiểm soát được tốc độ xe và không thể phanh động cơ.
Làm quen với xe thật nhuần nhuyễn trước khi lái
Đây là nguyên tắc bất thành văn với bất cứ tài xế nào khi lái bất kỳ dòng xe ô tô nào. Mặc dù, xe số là thành quả của khoa học hiện đại, giúp người lái dễ dàng điều khiển hơn nhưng nếu tài xế không làm quen với các thao tác lái xe thì vẫn có thể gây ra những chấn thương, tai nạn đáng tiếc.
Những lưu ý và lỗi thường gặp khi lái xe số tự động
Để việc lái xe được an toàn, tiết kiệm nhiên liệu thì người tài xế cần chú ý những điều sau:
- Ngay khi bắt đầu khởi động xe, tài xế cần thực hiện thao tác đạp hết bàn đạp phanh, đặt cần số ở vị trí “P” và kéo phanh tay.
- Hầu hết các xe số tự động đã được thiết kế thêm bộ chuyển số tay, số thể thao… Thế nhưng vì chỉ quen với số D mà nhiều tài xế bỏ qua hoặc thậm chí không biết chế độ này. Trong những trường hợp đổ đèo, xuống dốc hay khi cần dùng phanh nhiều sẽ làm phanh nóng lên thậm chí làm cháy má phanh hay mất thắng. Việc sử dụng bộ chuyển số tay sẽ giúp tài xế điều chỉnh xe linh hoạt hơn mà không cần hãm phanh, đạp phanh nhiều.
- Có nhiều trường hợp do người lái ấn nút khóa trên cần số thường xuyên sẽ vô tình chuyển cần số về số R. Điều này là cực kỳ nguy hiểm do xe đang tiến và đột nhiên lùi dễ gây va chạm, lúng túng trong việc kiểm soát tình huống.
- Không nên đặt chai lọ hoặc đồ vật cá nhân dưới sàn vì chúng có thể bị lăn và kẹp tới bàn ga và phanh, gây ảnh hưởng đến việc điều chỉnh xe.
- Khi bạn đang lái xe mà đèn báo vị trí cần số nhấp nháy thì có thể là lỗi do hộp số tự động. Do vậy, hãy mang xe đến gara để được kiểm tra ngay lập tức.
- Để tránh tăng tốc độ, tài xế không nên đạp ga khi chuyển cần số về vị trí N hoặc P.
- Không nên đạp chân ga và chân phanh cùng lúc vì nó có thể gây mòn má phanh và ảnh hưởng đến hoạt động của phanh.
- Với phụ nữ, bạn nên hạn chế đi dép cao gót khi lái xe ô tô vì đế hoặc quai dép có thể bị móc vào bàn đạp ga hoặc bàn đạp phanh gây cản trở việc lái xe.
- Tài xế chú ý không nên đạp ga khi đang nhấn bàn đạp phanh. Bởi vì, thao tác đó có thể gây hư hại hộp số.
Trên đây là toàn bộ những hướng dẫn lái xe số tự động cho người mới bắt đầu. Việc nắm rõ các kỹ năng lái xe, luật giao thông sẽ giúp tài xế có một chuyến đi an toàn, hiệu quả. Và hơn hết, để việc lái xe được trơn tru, nhuần nhuyễn thì tài xế cần luyện tập lái xe thường xuyên hơn. Trong quá trình thực hành, nên tập với những người có nhiều kinh nghiệm để đảm bao an toàn hơn.
Bài viết liên quan:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!